Wysłane przez moderator w
Kw. 23, rz. 1 av. Carrières, g. 15 av. du Tunnel
Fotofrafie:
1. Grobowiec wyremontowany w 2012 roku staraniem Michała Sobańskiego
2. Izydor Sobański, portret nieznanego artysty, zbiory Muzeum Wojska Polskiego, depozyt w Muzeum Narodowym w Warszawie
Izydor Sobański h. Junosza (1791–1847) - ziemianin, powstaniec 1831 r., emigrant. Ur. się w Piątkówce (pow. olhopolski) na Podolu jako syn Mateusza i Tekli z Orłowskich. Kształcił się w Gimnazjum Krzemienieckim. Odziedziczył majątki w pow. olhopolskim: Piątkówka, Katarzyna (mylnie Katarzyn) i Żabokrzycz i bałckim: Czarna i Tyskołung. Od r. 1815 był członkiem loży wolnomularskiej «Bouclier du Nord» w Warszawie. Ożenił się z Seweryną z Potockich. Działał w wołyńskiej Komisji Sądowo-Edukacyjnej. Był marszałkiem szlachty pow. bałckiego.
Z początkiem 1831 r. S. wraz z bratem Aleksandrem zaangażował się w przygotowanie powstania na Podolu. Jego zadaniem było zorganizowanie powiatu olhopolskiego do powstania. Uformował ze swych poddanych oddział i przed wyznaczonym czasem rozpoczął działania zaczepne wobec Rosjan. Odznaczył się w potyczkach z Rosjanami pod Daszowem (14 V) i Majdanem (23 V). Po tej ostatniej Sobański lasami przedarł się do Król. Pol. i zaciągnął do 5. p. ułanów im. Zamoyskich. W randze podporucznika uczestniczył w wyprawie gen. Girolama Ramorina przeciw korpusowi gen. T. Rüdigera w Lubelskiem. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari.
Po upadku powstania Sobański udał się na emigrację do Szwajcarii. Jego dobra ziemskie w Rosji uległy konfiskacie. Na emigracji zaangażował się w działalność stronnictwa Hotelu Lambert. Z namową ks. Adama Czartoryskiego miał jechać w misji politycznej do Rzymu, ale plan ten nie został zrealizowany. Wyjechał natomiast w listopadzie 1832 do Wielkiej Brytanii, aby pomóc Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi w lobbingu na rzecz sprawy polskiej w czasie tamtejszych wyborów parlamentarnych.
W r. 1833 S. osiadł na stałe w Paryżu. Był jednym z dyrektorów Klubu Polskiego przy ul. Godot de Mauroy oraz członkiem Tow. Literackiego Polskiego i komitetu redakcyjnego „Kroniki Emigracji Polskiej”. Popularny wśród emigrantów, przyjaźnił się szczególnie z Adamem Mickiewiczem, Zygmuntem Krasińskim, Fryderykiem Chopinem i Michałem Mycielskim, utrzymywał kontakty z W. Tyszkiewiczem, Joachimem Lelewelem, Cezarym Platerem, Aleksandrem Jełowickim i wieloma innymi.
Z czasem Sobańskiego coraz bardziej pochłaniały filozofia i mistyka. Był jednym z pierwszych wtajemniczonych w «Sprawę Bożą» Andrzeja Towiańskiego. Do zerwania z Towiańskim zachęcał usilnie Sobańskiego Jełowicki, niepokoili się o niego Czartoryski i Plater, Chopin wierzył, że szybko porzuci sektę, zaś szersza opinia emigracyjna krytykowała za związki z nią. Związki Sobańskiego z Towiańskim ustały.
Około r. 1845, pod wpływem idei P. Leroux, założył «zakład pracy i ochrony dla biednych», tj. emigrantów polskich, zwany potocznie Warsztatem w Batignolles. Jego mieszkańcy zajmowali się stolarką.
Zmarł nagle na atak serca nocą z 27 na 28 I 1847. Pogrzeb odbył się 31 I na cmentarzu Montmartre, wziął w nim udział m.in. Mickiewicz. Spuścizna rękopiśmienna po Sobańskim, zdeponowana po śmierci brata Aleksandra w Bibliotece Raperswilskiej, uległa zniszczeniu w Warszawie w r. 1944.
Z małżeństwa z Seweryną z Potockich S. miał syna Artura (1814–1831), którego niespodziewaną śmierć głęboko przeżył.
(Opracowano na podstawie biogramu I.S., autorstwa Andrzeja A. Zięby, opublikowanego w XXXIX tomie „Polskiego Słownika Biograficznego”)
